Uczucie to pojawia się w toku rozwoju dziecka. Na początku jest związane z intymnością czyli np. niechęcią rozbierania się w miejscu publicznym przed obcymi osobami. W miarę rozwoju dziecka, a tym samym jego świadomości zaczyna ono się wstydzić: swego lub cudzego postępowania, zachowania, wypowiadanych błędnych słów, opinii. Uczucie wstydu jest związane z potrzebą uznania – przynależności do danych grup społecznych np. rodzina, znajomi, przyjaciele itd. Brak akceptacji ze strony ważnych dla dziecka osób poprzez wywoływanie w dziecku uczucia wstydu (bycia nieadekwatnym w jego oczach) może sprawić, że jego poczucie własnej wartości (akceptacja siebie) będzie niskie z czasem też mogą pojawiać różne lęki.
Co robimy gdy się wstydzimy?, Jak się wówczas zachowujemy?
Wstyd to dziwne uczucie, które sprawia, że najchętniej schowalibyśmy się w ciemnym kącie i nie wychodzili stamtąd co najmniej do obiadu. Każdy z nas wstydzi się czegoś innego np. ubranych zielonych spodni, kręconych włosów - z kolei dla naszej koleżanki lub kolegi te rzeczy, które mamy lub jacy jesteśmy są ładne, fajne. Osoba, która się wstydzi myśli sobie, że wszyscy na nią patrzą i się z niej śmieją a to nieprawda. Wstyd sprawia, że zachowujemy się dziwnie np. chowamy się do kąta, czerwienimy się.
Co robić, gdy dziecko wstydzi się za bardzo?
- porozmawiaj z dzieckiem czego się wstydzi? (być może, jest ono nieśmiałe bo nie zna jeszcze osób w swojej grupie przedszkolnej a tym samym nie jest pewne czy jest np. akceptowane; wcześniej nie miało kontaktu z tak liczną grupą dzieci;
- jeśli sytuacja nie uległa poprawie, wówczas porozmawiaj na nauczycielem, który poprzez swoje działania zachęci dziecko do kontaktu z innymi;
- poczytaj z dzieckiem różne książeczki na temat nieśmiałych/wstydliwych zachowań; opowiadają one historie innych dzieci zachowujących się w podobny sposób, są pięknie ilustrowane;
Link do bajki o nieśmiałości:
https://bajki-zasypianki.pl/niesmialosc-u-dzieci
- wzmocnij poczucie własnej wartości dziecka; okazuj miłość, doceniaj, szanuj; celem takiego postępowania jest zbudowanie pozytywnego obrazu siebie w oczach dziecka;
- jeśli twoje działania nie przynoszą skutku wówczas dziecko powinno wziąć udział np. w treningu umiejętności społecznych, gdzie grupowo dzieci ćwiczą poprzez różne zabawy, ćwiczenia pewne zachowania niezbędne w kontakcie z drugim człowiekiem.
Wstyd to nieprzyjemne uczucie. Pomóż dziecku jeśli widzisz go u niego w nadmiarze, najlepiej konsultując się z psychologiem.
Opracowała:
Ewelina Wośko-Bojanowska